بیزوکس یک موم طبیعی است که توسط زنبورهای‌عسل از تیره اِیپِس (Apis) تولید می‌شود. این موم توسط هشت غده تولیدکننده موم در قسمت‌های داخلی سپرشکمی زنبورهای کارگر به پولک تبدیل می‌شود، که آن را درون کندو می‌ریزند. اندازه این غدد تولید بیزوکس به سن زنبورکارگر بستگی دارد( 13-18 روزگی پس از تولد که در این سن به زنبورهای کارگر زنبورهای موم باف می گویند). کارگران کندو آن پولک‌ها (فلس‌ها) را جمع‌آوری کرده و برای ساخت سلول‌های ذخیره عسل و محافظت از لارو و شفیره‌ها در کندوی عسل استفاده می‌کنند. بیزوکس جدید در ابتدا شیشه‌ای و بی‌رنگ است، پس از جویده شدن توسط زنبورهای کارگر کندو، مات و آلوده به گرده شده، با ترکیب روغن گرده و بره‌موم به تدریج زرد یا قهوه‌ای می‌شود.
از نظر شیمیایی، بیزوکس عمدتاً از استرهای اسیدهای چرب (استر یک ترکیب شیمیایی است که از یک اسید (آلی یا غیر آلی) حاصل می‌شود) و الکل‌های مختلف با زنجیره بلند هستند، اما همچنین می‌توانند از 4–۶ کربن تا ۲۲–26، از چربی‌ها و روغن‌های طبیعی گرفته شوند) تشکیل شده است. زنبوران‌کارگر از بیزوکس برای ساخت سلول‌های لانه زنبوری استفاده می‌کنند.
موارد استفاده بیزوکس
بیزوکس از دوران پیش از تاریخ به‌عنوان اولین پلاستیک، و بعدها به‌عنوان ماده روان‌کننده و ضدآب، در ریخته‌گری با پوشش موم قالب مربوط به فلزات و شیشه، به‌عنوان براق‌کننده چوب و چرم و ساخت شمع، به‌عنوان ماده‌ای اصلی در مواد آرایشی و به‌عنوان ماده هنری در نقاشی انکاستاتیک (نقاشی با موم)، استفاده می‌گردد
استفاده از بیزوکس در شمعسازی
برای ساخت شمع مدت‌ها است که از موم بیزوکس استفاده می‌شود. چون به‌راحتی و تمیز می‌سوزد و این مواد به طور سنتی برای ساخت “شمع عید پاک”، یکی از اعیاد مهم مسیحیان، استفاده می‌شده و کماکان هم استفاده می‌شود. گفته می‌شود که شمع موم بیزوکس نسبت به دیگر شمع‌های مومی برتری دارد، زیرا پرنورتر و طولانی‌تر می‌سوزد، خم نمی‌شود و باعث پاکیزگی هوای اطراف خود می‌شود. بیشتر شمع‌های مورد استفاده در مراسم مذهبی کلیسای کاتولیک و ارتودوکس از جنس موم بیزوکس است.
شمع موم عسل نسبت به سایر موم‌های مورد استفاده در شمع سازی سالم‌تر بوده و برای پاکسازی هوای محیط مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ چراکه ضد آلرژی و برطرف کننده آلودگی هوا است.
شمع موم زنبور عسل، کاملا ارگانیک و طبیعی بوده و در ساختار آن برخلاف سویا، نخل و پارافین هیچ ماده سفیدکننده و یا هیدروژنه وجود ندارد. همچنین این موم برای کسانی که حساسیت زیادی نسبت به بو دارند، مطبوع و ملایم می‌باشد
شمع‌های بیزوکس، علاوه بر اینکه نسبت به سایر شمع‌ها طولانی‌تر می‌سوزند، قابل بازیافت بوده و قابلیت بازگشت به طبیعت را دارند. همچینین، این نوع موم عمر طولانی داشته و فاسد نمی‌شود و به دلیل همین ویژگی می‌باشد که مصریان، از این موم برای مومیایی اجساد استفاده می‌کردند.
سوختن شمع‌های بیزوکس می‌تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. مطالعات نشان داده است که این شمع‌ها باعث تحریک غده هیپوفیز شده و خلاقیت و تمرکز را بالا می‌برتد. همچنین این شمع‌ها برای تسکین اعصاب و آرامش بسیار مفید می‌باشند.
استفاده از بیزوکس در داروسازی
بیزوکس چیست و چه کاربردهای دارد؟ موم زنبور عسل در تولید داروهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. اکثر داروهای تولید شده با استفاده از موم به صورت موضعی قابل مصرف هستند؛ اما در برخی از داروهایی با پایه گیاهی، نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. در صنعت بهداشتی حتی از موم زنبور عسل برای پوشش نخ دندان نیز استفاده می‌شود.
استفاده از بیزوکس در صنعت نساجی
جالب است بدانید که استفاده از موم در نساجی بسیار مرسوم است چرا که کاربرد بیزوکس در پارچه کمک می‌کند تا دیرتر لک بگیرد و خیلی سریع پاک شود. استفاده از پارچه‌های نخی کاملا ثابت شده است که بسیار مناسب‌تر از هر پارچه دیگری است که در تولید آن از پلاستیک استفاده شده باشد. اما مشکل این نوع پارچه چروک شدن آن است که در صورت استفاده از موم در پارچه این نوع پارچه‌ها دیگر چروک نمی‌شوند. خاصیت الاستیکی موم زنبور عسل به بهبود تولیدات صنعت نساجی کمک می‌کند. از بیزوکس یا موم عسل، از گذشته به عنوان ماده‌ای موثر برای تولید پارچه و دیگر منسوجات استفاده می‌شده است.
علاوه بر مواردی که گفته شد، بیزوکس کاربردهای زیادی در تولید انواع محصولات و دیگر صنایع دارد.
استفاده از موم در صنعت بهداشتی آرایشی
امروزه استفاده از موم زنبور عسل در مراقبت از پوست و لوازم آرایشی افزایش یافته است. موم بیزواکس در تولید انواع کرم‌ها و مرطوب‌کننده‌ها استفاده می‌شود و در لوازم آرایشی مانند سایه چشم، بالم و برق لب، لوسیون بدن، صابون ابرو و ….. نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.